Van bij het begin schakelde Kris Buyse van 360 architecten de ervaren landschapsarchitect Martin Wirtz in. Dat Buyse voor Wirtz koos, is absoluut geen toeval. "We hebben eerder al samengewerkt, en dat verliep telkens op een bijzonder aangename manier. Ik luister naar hen, en zij naar mij. Het evenwicht zit goed. Onbewust geeft dat ook een meerwaarde aan het project. Daarnaast was de bouwheer enthousiast over enkele van mijn referentieprojecten", stelt Wirtz.

Als landschapsarchitect behoort Martin Wirtz dan ook tot de absolute top in zijn vakgebied. Samen met zijn broer groeide hij letterlijk op tussen de planten, want ook vader Jacques Wirtz was een beroemd tuinarchitect. Intussen staan de broers Wirtz al meer dan 25 jaar aan het hoofd van twee zusterbedrijven, het ontwerpbureau Wirtz International en het tuinaanlegbureau Wirtz Tuinarchitectuur. Samen vormen ze de grootste onderneming voor tuinarchitectuur in België.

"Dankzij de combinatie van die twee bedrijven kunnen we elk project volledig in eigen huis bedenken en uitvoeren. Zo werken we momenteel aan het Eurostadion in Brussel, en aan een ambitieus nieuw publiek park in Ronse – de Stadstuin genaamd. Een bijzondere herinnering hou ik over aan ons werk voor Dior. In 2013 vroeg Raf Simons ons om een decor te ontwerpen voor zijn show. Dat was een bijzonder intense en stresserende job, maar het was een schot in de roos. Bovendien heb ik enorm veel bijgeleerd van Raf Simons. Datzelfde gevoel heb ik bij de mensen van 360: ik luister graag naar hun ideeën, en ben altijd verrast door hun uitgebalanceerde visie."

Groen venster op het water

Voor het project Leiekouter moest Wirtz rekening houden met een aantal structurele punten. "Een eerste moeilijkheid was de doorgang voor de brandweer of verhuiswagens. Door die doorgang op een vloeiende manier in het geheel te integreren, en met een combinatie van kasseiverharding en een versterkt gazon te werken, hebben we ervoor gezorgd dat de doorgang visueel niet stoort. Die vloeiende lijnen hebben we doorgetrokken in de rest van het park", stelt Wirtz.

"Daarnaast stond de groendienst van de stad Gent erop dat de groene rand langs de Leie zou worden hersteld. Daarom hebben we de verwilderde bomen behouden, en zullen we nog extra bomen aanplanten tussen de twee kiosken. Daarbij houden we er rekening mee dat de bewoners van de historische panden hun uitzicht op het water behouden. Al zal dat geen open uitzicht zijn, maar een omkaderd beeld. Met de bomen creëren we als het ware kaders of vensters die het geheel meer diepte en perspectief geven en het mysterie vergroten", legt Wirtz uit.

Ook op andere plaatsen in de tuin voorziet Wirtz extra bomen. "Dankzij een strategische inplanting ondersteunen ze de architectuur, en zorgen ze ervoor dat een gebouw zich in zijn omgeving kan inschrijven. Ze zorgen voor een balans. Bovendien verzachten ze de overgang tussen de oude en nieuwe gedeelten, en vormen ze een soort groene long in het project. Bomen zijn als het ware driedimensionele tekeningen in de lucht", stelt Wirtz.

Voor de vijftien nieuwe bomen die op de site komen, koos Wirtz zowel inheemse als uitheemse soorten. "Enkel met inheemse soorten werken vind ik persoonlijk een verarming. Ik streef altijd naar een mooi evenwicht tussen inheemse soorten als linde of beuk en uitheemse soorten als Japanse kerselaar of magnolia. Op die manier wil ik de bewoners hun nieuwsgierigheid prikkelen, zodat ze uit zichzelf iets gaan opzoeken over de boom en dus iets bijleren."

Romantiek ten top

Naast de bomen speelt buxus een belangrijke rol in de tuin. "Met de buxushagen creëer ik een soort groene plinten tegen de architectuur, die de privacy van de gelijkvloerse appartementen moet garanderen. Door die buxushagen rond te knippen verzachten ze het strakke van de architectuur. Om die reden volgen ook de paden vloeiende bewegingen, en krijgt het gazon een glooiend karakter. Zo krijgt het geheel een natuurlijk, ongecompliceerd uitzicht", vertelt Wirtz.

Al gaan er ondanks dat eenvoudige uitzicht verschillende uitgekiende concepten achter de tuin schuil. "Zo is de tuin bij de inkom meer als een strak, functioneel en open kader opgevat, terwijl hij naar het water toe steeds romantischer wordt. De sfeer wordt losser en poëtischer, de bewegingen vloeiender. Dat levert niet alleen een intieme plek op, maar ook een sterk, interessant contrast met de strakke architectuur. Zo zullen bepaalde planten bijvoorbeeld ook over de kademuur hangen, wat de eenheid van het geheel versterkt."

Ook het uitzicht van de tuin in de winter werd minutieus uitgedacht. "Voor mij is het zeer belangrijk dat een tuin mooi is in de winter. Dat mensen kunnen genieten van de structuur van de kale takken, of net omgekeerd: dat bepaalde planten zoals buxus altijd groen blijven. Ook door bijvoorbeeld een groot perk met allemaal dezelfde planten aan te leggen, en daar te kiezen voor planten met een rood steeltje, kan je prachtige effecten creëren. Bovendien hebben mensen in die sombere periode nog meer nood aan een mooie tuin. Tegelijk wil ik met zo’n grote, vloeiende bewegingen en de uniformiteit van de materialen rust brengen. Want Leiekouter moet in elk seizoen voor de bewoners een groene oase in hartje Gent zijn."

www.wirtznv.be